Heb je je kruisband gescheurd? Of denk je dat dat zo is? Hieronder vind je informatie over het letsel en de mogelijke operatie en revalidatie. Zorg dat je bij een goede orthopedisch chirurg en (sport)fysiotherapeut terecht komt, zoals bijvoorbeeld deze experts.
Daarnaast kan het ook interessant zijn om mijn eigen dagboek te lezen. Daarin lees je hoe ik zelf mijn voorste kruisband scheurde en mijn revalidatie beleefde.
De diagnose
Om de juiste diagnose te stellen, zijn er verschillende testen voor het bevestigen, dan wel uitsluiten, van een voorste-kruisbandletsel: de lachman test, de voorste schuiflade en de pivot shift. Vanaf eind 2014 is er een nieuwe test, die op dit moment intensief onderzocht wordt: de lever sign, ook wel bekend als de test van Lelli.
Vooralsnog is de lachman test de meest sensitieve en specifieke test. Deze test zou elke fysiotherapeut goed moeten kunnen uitvoeren. Voor de pivot shift is enige ervaring noodzakelijk.
- Klik hier voor een filmpje van de lachman test.
- Klik hier voor een filmpje van de voorste schuiflade.
- Klik hier voor een filmpje van de pivot shift.
- Klik hier voor een filmpje van de lever sign.
Wees bedacht op additioneel letsel, zoals meniscus/kraakbeenletsel, (postero)mediaal letsel of (postero)lateraal letsel. Voor de verschillende klinische testen voor deze letsels verwijs ik naar het KNGF Evidence Statement Acuut knieletsel.
Wel of niet een operatie?
Een voorste-kruisbandreconstructie is niet altijd persé nodig. Dit verschilt per persoon en hangt o.a. af van je wensen op werk- en sportgebied. Overleg altijd met je eigen orthopedisch chirurg en (sport)fysiotherapeut wat voor jou de beste keuze is.
De operatie
De voorste-kruisbandreconstructie wordt uitgevoerd door een orthopedisch chirurg of traumachirurg. Klik hier voor een filmpje van een voorste-kruisbandreconstructie (all-inside techniek met hamstringpees), uitgevoerd door orthopedisch chirurg R.P.A. Janssen in het Maxima Medisch Centrum in Eindhoven.
De revalidatie
Revalidatie na een voorste-kruisbandreconstructie wordt volgens het KNGF Evidence Statement revalidatie na voorste-kruisbandreconstructie uitgevoerd. Om inspiratie op te doen voor verschillende oefeningen tijdens de revalidatie heb ik verschillende filmpjes gemaakt van oefeningen direct na de operatie, coördinatieve oefeningen en krachtoefeningen. Doe deze oefeningen altijd onder begeleiding van een (sport)fysiotherapeut die ervaring heeft met deze revalidatie.
Terugkeer naar sport
Er is in de wetenschappelijk literatuur tot op heden nog geen eenduidigheid welke testen de fysiotherapeut moet uitvoeren om te bepalen of een patient na voorste-kruisbandreconstructie weer veilig kan gaan sporten.
Daarom raden we een batterij van testen aan:
- geen pijn in de knie bij sportactiviteiten;
- geen zwelling in de knie;
- volledige beweeglijkheid van de knie;
- geen instabiliteit en/of angst tijdens sportactiviteiten;
- een actief dynamisch looppatroon, een symmetrisch hardlooppatroon, plus correcte uitvoering van sportspecifieke bewegingen;
- LSI (Limb Symmetry Index [geopereerde been t.o.v. niet-geopereerde been]) > 90% voor quadricepskracht en hamstringkracht (mogelijk ook excentrisch), eventueel aangevuld met abductiekracht. Vergelijk de uitkomsten op de test het liefst ook met referentiewaarden.
- LSI-D/ND (dominante been t.ov. niet-dominante been [dominante been=been waarmee je een bal op doel schiet]) > 95% voor de hoptestbatterij van Gustavsson. Vergelijk de uitkomsten op de test het liefst ook met referentiewaarden.
- Een goede kwaliteit van bewegen, gemeten met de single-leg hop-and-hold test en een drop jump met observatie of video-analyse (ubersense app), waarbij tenminste gelet wordt op het wel of niet optreden van lateroflexie van de romp en dynamische knievalgus en voldoende knieflexie bij het landen na een sprong.
Daarnaast kan het ook interessant zijn om mijn eigen dagboek te lezen. Daarin lees je hoe ik zelf mijn voorste kruisband scheurde en mijn revalidatie beleefde.
De diagnose
Om de juiste diagnose te stellen, zijn er verschillende testen voor het bevestigen, dan wel uitsluiten, van een voorste-kruisbandletsel: de lachman test, de voorste schuiflade en de pivot shift. Vanaf eind 2014 is er een nieuwe test, die op dit moment intensief onderzocht wordt: de lever sign, ook wel bekend als de test van Lelli.
Vooralsnog is de lachman test de meest sensitieve en specifieke test. Deze test zou elke fysiotherapeut goed moeten kunnen uitvoeren. Voor de pivot shift is enige ervaring noodzakelijk.
- Klik hier voor een filmpje van de lachman test.
- Klik hier voor een filmpje van de voorste schuiflade.
- Klik hier voor een filmpje van de pivot shift.
- Klik hier voor een filmpje van de lever sign.
Wees bedacht op additioneel letsel, zoals meniscus/kraakbeenletsel, (postero)mediaal letsel of (postero)lateraal letsel. Voor de verschillende klinische testen voor deze letsels verwijs ik naar het KNGF Evidence Statement Acuut knieletsel.
Wel of niet een operatie?
Een voorste-kruisbandreconstructie is niet altijd persé nodig. Dit verschilt per persoon en hangt o.a. af van je wensen op werk- en sportgebied. Overleg altijd met je eigen orthopedisch chirurg en (sport)fysiotherapeut wat voor jou de beste keuze is.
De operatie
De voorste-kruisbandreconstructie wordt uitgevoerd door een orthopedisch chirurg of traumachirurg. Klik hier voor een filmpje van een voorste-kruisbandreconstructie (all-inside techniek met hamstringpees), uitgevoerd door orthopedisch chirurg R.P.A. Janssen in het Maxima Medisch Centrum in Eindhoven.
De revalidatie
Revalidatie na een voorste-kruisbandreconstructie wordt volgens het KNGF Evidence Statement revalidatie na voorste-kruisbandreconstructie uitgevoerd. Om inspiratie op te doen voor verschillende oefeningen tijdens de revalidatie heb ik verschillende filmpjes gemaakt van oefeningen direct na de operatie, coördinatieve oefeningen en krachtoefeningen. Doe deze oefeningen altijd onder begeleiding van een (sport)fysiotherapeut die ervaring heeft met deze revalidatie.
Terugkeer naar sport
Er is in de wetenschappelijk literatuur tot op heden nog geen eenduidigheid welke testen de fysiotherapeut moet uitvoeren om te bepalen of een patient na voorste-kruisbandreconstructie weer veilig kan gaan sporten.
Daarom raden we een batterij van testen aan:
- geen pijn in de knie bij sportactiviteiten;
- geen zwelling in de knie;
- volledige beweeglijkheid van de knie;
- geen instabiliteit en/of angst tijdens sportactiviteiten;
- een actief dynamisch looppatroon, een symmetrisch hardlooppatroon, plus correcte uitvoering van sportspecifieke bewegingen;
- LSI (Limb Symmetry Index [geopereerde been t.o.v. niet-geopereerde been]) > 90% voor quadricepskracht en hamstringkracht (mogelijk ook excentrisch), eventueel aangevuld met abductiekracht. Vergelijk de uitkomsten op de test het liefst ook met referentiewaarden.
- LSI-D/ND (dominante been t.ov. niet-dominante been [dominante been=been waarmee je een bal op doel schiet]) > 95% voor de hoptestbatterij van Gustavsson. Vergelijk de uitkomsten op de test het liefst ook met referentiewaarden.
- Een goede kwaliteit van bewegen, gemeten met de single-leg hop-and-hold test en een drop jump met observatie of video-analyse (ubersense app), waarbij tenminste gelet wordt op het wel of niet optreden van lateroflexie van de romp en dynamische knievalgus en voldoende knieflexie bij het landen na een sprong.